Χρένο (Horseradish root )
Χρένο ρίζα κομ. ( Horseradish root )
Χρένο (Horseradish) (cochlearia armoracia) είναι πολυετής πόα της οικογένειας των σταυρανθών (Brassicaceae) με καταγωγή από την Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Δυτική Ασία. Η Πυθία, είχε κάποτε εκμυστηρευθεί στον Απόλλωνα ότι η ρίζα του χρένου άξιζε το βάρος της σε χρυσό και ο μύθος μάλλον αφορούσε μια πολύ σωστή λαϊκή σοφιστεία. Αν και δεν υπάρχουν αναφορές όσον αφορά τη χρήση του στις γαστρονομικές απολαύσεις της εποχής, τα μπαχαρικά και μυρωδικά εκτιμούνταν ιδιαίτερα στην Αρχαία Ελλάδα. Επίσης έχουν διασωθεί μαρτυρίες όσον αφορά τη συστηματική καλλιέργεια και χρήση του ως θεραπευτικό βότανο (medicinal plant) με ανάλογες αναφορές ως «άγριο ραπανάκι», «άγριος ράφανος» και «αμοράκια» από Διοσκουρίδη, Πλίνιο και Κάτωνα. Κατά το μεσαίωνα, ρίζα και φύλλωμα του φυτού χρησιμοποιούνταν εντατικά για θεραπευτικούς σκοπούς, ενώ η ρίζα του προστίθετο ως καρύκευμα για το κρέας και το ψάρι σε χώρες όπως η Γερμανία, η Σκανδιναβία και η Μεγάλη Βρετανία.
Στη μαγειρική το χρένο συνοδεύει κυρίως το ψητό βοδινό και τα λιπαρά ψάρια. Είναι το βασικό συστατικό για τη διάσημη σως (horseradish) χορσράντις. Ωστόσο, πέρα από την πικάντικη γεύση του το χρένο συμβάλλει στη συντήρηση του κρέατος και του ψαριού χάρις στις βακτηριοστατικές και αντισηπτικές του ιδιότητες. Στην Ιαπωνία το χρένο έχει προοδευτικά αντικαταστήσει και το φυτό γουασάμπι στην ομώνυμη σάλτσα λόγω της σπανιότητας του στη φύση.